วิถีแห่งการศึกษา

ศ. วรรณสอน : เขียน

การศึกษา นับว่าเป็นสิ่งจำเป็นต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์ทุกคน เพื่อให้ชีวิตของเรานั้นมีความเจริญก้าวหน้า พัฒนาจนเจริญสุดขีด สามารถแก้ไขปัญหาชีวิตของแต่ละชนชั้นให้มีประสิทธิภาพทันเหตุการในสังคมปัจจุบันได้ ชีวิตของมนุษย์นั้นต้องแสวงหาความรู้ ให้ได้ปัญญาในการพัฒนาด้านคุณภาพชีวิตซึ่งเป็นสิ่งที่ทุกคนต้องการ ความรู้ดี ความสามารถดี พร้อมทั้งพัฒนาให้ถูกต้องโดยมีปัญญาเป็นประกัน การศึกษาด้านคุณธรรม-จริยธรรม เหล่านี้ถือว่าเป็นบรรทัดฐานของชีวิตที่ดีงาม นี้แหละที่สังคมบัณฑิตยอมรับกันและต้องการมาก พัฒนาการนั้นมีอยู่ ๔ ประการ คือ
๑.การพัฒนาทางกาย เมื่อเราเกิดมามีร่างกายแข็งแรงไม่เจ็บไข้ได้ป่วย เราสามารถที่จะศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ คราใดที่โรคภัยมาเบียดเบียนหรือร่างกายไม่สมประกอบ จะทำให้การศึกษาของเราไม่สมบูรณ์แบบได้ ร่างกายจึงมีความสำคัญมากที่จะไต่เต้าไปสู่การศึกษาที่ดี
๒.การพัฒนาทางสังคม เราไม่ได้อยู่ในโลกนี้คนเดียว ต้องถ้อยทีถ้อยอาศัยผู้อื่น พึ่งพาอาศัยกัน อยู่ในสังคมก็ต้องช่วยเหลือกัน ให้ความอนุเคราะห์ซึ่งกันและกันตามแต่ความสามารถของบุคคลนั้นๆจะทำได้ คนปัจจุบันนี้เห็นแก่ตัว อิจฉาริษยา แก่งแย่งความเป็นใหญ่ ซึ่งถือว่าเป็นการขาดคุณธรรมอย่างเห็นได้ชัดเจน จนทำให้สังคมวุ่นวายกันไปทั่วหล้า มีความทุกข์มาก แก้ปัญหาได้น้อย ชีวิตคน ณ ปัจจุบันจึงยุ่งเหยิง
๓.การพัฒนาการทางใจ เรื่องนี้เป็นสิ่งที่สำคัญมาก คนเราทุกวันนี้ถูกเลี้ยงเฉพาะร่างกายโดยส่วนมาก ร่างกายใหญ่โตแต่สมองแคบ (ปัญญา) เมื่อมีปัญหาก็ไม่สามารถแก้ได้ด้วยตนเอง มิหนำซ้ำยังขาดการฝึกฝนที่ดี สมาธินี่เองเป็นตัวการสำคัญที่จะทำให้ทุกอย่างเกิดความสงบ ในที่สุดการศึกษาก็ขาดเรื่องของสมาธิไม่ได้ คนไหนมีสมาธิดีก็จะเรียนเก่ง ท่องจำได้ง่าย กว่าพวกที่มีสมาธิสั้นหรือไม่มีสมาธินั่นเอง ความรู้จะต้องคู่คุณธรรม การศึกษาดีจะต้องมีปัญญาที่ประกอบด้วยความถูกต้องเที่ยงธรรม ไม่เอารัดเอาเปรียบใคร อีกทั้งน้ำใจนี่ก็สำคัญ จิตใจจึงเกี่ยวข้องกับการศึกษาดังนี้
๔.การพัฒนาทางปัญญา ปัญญาคือความรอบรู้ ไตร่ตรอง พิจารณา การพัฒนาทั้ง ๓ ด้านที่กล่าวมาแล้วนั้นเป็นเบื้องต้นก่อน ปัญญาเป็นความฉลาดที่เกิดหลังจากศึกษาและเข้าใจแล้ว สามารถที่จะพัฒนาชีวิตให้ดีงามได้เหมือนกัน สามารถที่จะพาตนครอบครัวและสังคมให้เจริญก้าวหน้าได้อย่างมั่นคง
การศึกษา ก็เช่นเดียวกันเราเรียนรู้แล้วก็ต้องรู้จักแก้ไข ไม่ว่าจะเป็นทางรูปธรรม ทางนามธรรม สิ่งเหล่านี้เป็นของคู่กันเราจึงควรประกอบให้สมบูรณ์ คุณภาพการศึกษาและวิถีชีวิตจึงจะทันกับสมัยปัจจุบัน ทันต่อเทคโนโลยีสมัยใหม่ การศึกษาจึงถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญมากในชีวิตของคนเรา ควรพัฒนาให้เจริญยิ่งและการศึกษาที่ดีต้องมีคุณธรรมมาเป็นตัวควบคุมหรือประกอบจึงจะสมบูรณ์
การศึกษาคือทางสร้างชีวิต เป็นเข็มทิศนำทางสว่างไสว
การศึกษาพาให้รู้กว้างไกล ตลอดไปทั่วแคว้นแดนโลกกลม
เมื่อศึกษาได้ครบจบหลักสูตร ทั้งอ่านพูดคิดเขียนเรียนผสม
เอาไว้แก้ปัญหาคราโศกตรม ไม่เลิกล้มท้อแท้ทางแก้มี
คุณธรรมนำจิตไม่ผิดเพี้ยน ตั้งความเพียรทำบุญกุศลศรี
ปัญญามองรอบคอบประกอบดี ส่องโสภีรู้แจ้งทุกแห่งไปฯ